IJs dat niet smelt klinkt als een magisch wonder, maar het heeft een heel logische wetenschappelijke en culinaire uitleg. Dit bijzondere ijs, dondurma genoemd, komt uit Turkije en heeft zijn eigen, unieke manier van bereiden die ervoor zorgt dat het langer in zijn oorspronkelijke vorm blijft, zelfs bij hoge temperaturen.
Hoe kan ijs niet smelten?
Het geheim achter dondurma ligt in de ingrediënten en de bereidingsmethode. Het ijs wordt gemaakt met twee speciale ingrediënten: salep en mastiek.
- Salep: Dit is een poeder dat wordt gewonnen uit de wortel van een wilde orchidee die in de bergen van Turkije groeit. Het heeft een sterk verdikkende werking en een bindende eigenschap. Wanneer salep aan het ijs wordt toegevoegd, krijgt het een taaie, elastische textuur die het ijs niet alleen dikker maakt, maar ook verhindert dat het snel smelt. In tegenstelling tot conventioneel ijs, dat gewoonlijk uit water, suiker en melk bestaat, zorgt salep ervoor dat het ijs een soort gel-achtige consistentie krijgt.
- Mastiek: Dit is een hars die wordt gewonnen uit de mastiekboom, die voornamelijk in het Middellandse Zeegebied groeit. Mastiek heeft een uniek, licht harsachtig effect dat de textuur van het ijs verder stabiliseert en de smeltpunten beïnvloedt.
Samen zorgen deze ingrediënten ervoor dat het ijs zijn structuur behoudt, zelfs bij hogere temperaturen. Hierdoor blijft het langer bevroren en behoudt het zijn stevigheid, zelfs als het uit de vriezer komt en je het in je hand vasthoudt.
Waarom is dondurma zo populair?
De populariteit van dondurma is te danken aan zowel zijn unieke eigenschappen als de beleving die ermee gepaard gaat. De verkoper draait, trekt en rekt het ijs uit met zijn lepel, wat zorgt voor de kenmerkende elasticiteit. Dit theatrale element heeft dondurma een speelse, interactieve dimensie gegeven die het bijzonder populair maakt, vooral in toeristische gebieden. De manier waarop het ijs wordt geserveerd, maakt het niet alleen een delicatesse voor de smaakpapillen, maar ook voor de ogen van de toeschouwers.
De taaie en elastische textuur van dondurma is ook een groot pluspunt voor de consumentenervaring. Het ijs heeft een langer mondgevoel, waardoor het meer bevredigend en plezierig is om te eten dan standaard ijs. Dit maakt het voor veel mensen aantrekkelijker dan de reguliere varianten.
Daarnaast wordt dondurma vaak gepresenteerd in verschillende smaken, variërend van de traditionele vanille tot fruitige varianten en zelfs speciale smaken zoals rozenwater en pistache, die de rijke Turkse culinaire tradities weerspiegelen.
Waarom blijft het ijs niet smelten?
Het is de combinatie van salep, mastiek en de unieke manier van bereiding die ervoor zorgt dat dondurma zich anders gedraagt dan conventioneel ijs. In normaal ijs is het water een van de belangrijkste ingrediënten, en het verdampt gemakkelijk zodra het ijs wordt blootgesteld aan warmte, waardoor het smelt. Maar door de textuur die de ingrediënten aan dondurma geven, blijven de watermoleculen op een andere manier vast, wat voorkomt dat het snel smelt.
Daarnaast zorgt de manier van serveren, waarbij het ijs niet snel in je handen begint te smelten, ervoor dat het langer in zijn oorspronkelijke staat blijft, zelfs als je het vasthoudt of buiten eet.
De aantrekkingskracht van dondurma
De aantrekkingskracht van dondurma gaat verder dan alleen de smaak en de lange smeltmomenten. Het is een ware culturele beleving. In Turkije is het vaak een sociaal evenement om dit ijs te kopen, waarbij de verkopers een show opvoeren en met de klanten spelen. Dit maakt dondurma niet alleen een geliefd product voor de lokale bevolking, maar ook een populaire attractie voor toeristen die het niet alleen om de smaak, maar ook om de ervaring komen proberen.
